2030 වන විට අපනයන සංවර්ධන මණ්ඩලයේ (EDB) අපනයන ආදායම (Export Revenue) ඩොලර් බිලියන 45ක් ලබා ගැනීම ඉලක්ක කර ගනිමින් ශ්‍රී ලංකාව පරිවර්තනීය ආර්ථික ගමනකට සූදානම් වෙමින් සිටී. වාර්ෂික අපනයන වර්ධනය 15% දක්වා ඉහළ නැංවීමේ අභිලාෂකාමී සැලැස්මක් EDB සභාපති මංගල විජේසිංහ මහතා විසින් පසුගියදා ගෙනහැර දැක්වීය.
අපනයන වර්ධනය සඳහා දැක්ම
Voyage Sri Lanka: Sailing to the Blue Economy සම්මන්ත්‍රණයට පෙර පසුගියදා පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී විජේසිංහ මහතා රටේ අපනයන හැකියාවන් ඉහළ නැංවීම සඳහා රජයේ උපායමාර්ගය බෙදා ගත්තේය. මෙම සැලැස්ම වෙළඳ භාණ්ඩ, සේවා සහ සංචාරක ව්‍යාපාරය කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි.
- වෙළඳ භාණ්ඩ අපනයනය ඩොලර් බිලියන 12 සිට ඩොලර් බිලියන 25 දක්වා වර්ධනය වේ.
- IT/BPM, මූල්‍ය සේවා සහ සැපයුම් ඇතුළු සේවා අපනයනය ඩොලර් බිලියන 3.1 සිට ඩොලර් බිලියන 11.5 දක්වා වැඩි කිරීම.
- සංචාරක ඉපැයීම් ඩොලර් බිලියන 2 සිට ඩොලර් බිලියන 8.5 දක්වා ඉහළ යයි.
“නිවැරදි ප්‍රතිපත්ති, සහයෝගීතාවය සහ ප්‍රධාන කර්මාන්ත කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීම තුළින් මෙම අභිලාෂකාමී ඉලක්කය සාක්ෂාත් කරගත හැකිය,” විජේසිංහ ප්‍රකාශ කළේය.
ඒක පුද්ගල අපනයන ආදායම වැඩි දියුණු කිරීම
වසර පහක් ඇතුළත ශ්‍රී ලංකාවේ අපනයන ඒක පුද්ගල ආදායම ඩොලර් 680 සිට ඩොලර් 1,000 දක්වා ඉහළ නැංවීමට ද EDB අපේක්ෂා කරයි. විජේසිංහට අනුව, මෙම වැඩිවීම රටේ සමස්ත ආර්ථික යහපැවැත්ම වැඩිදියුණු කරන අතර ගෝලීය වෙළඳාමේ එහි ස්ථානය ශක්තිමත් කරනු ඇත.
SMEs සඳහා අභියෝග සහ අවස්ථා
ශ්‍රී ලංකාවේ අපනයන අංශයට දැනට නිෂ්පාදන 2,900ක් ඉදිරිපත් කරන අපනයනකරුවන් 4,425ක් ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, මෙම අපනයනකරුවන්ගෙන් 9-10% ක් පමණි, දළ වශයෙන් සමාගම් 474 ක්, වාර්ෂිකව ඩොලර් බිලියන 1 කට වඩා උපයති. බහුතරය කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායන් (SMEs) වන අතර, ඩොලර් බිලියන 45 ඉලක්කය සපුරා ගැනීම සඳහා මධ්‍යම හා විශාල ව්‍යවසායන් වෙත පරිමාණය කිරීම අවශ්‍ය වේ.
කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින් තම පිරිනැමීම් විවිධාංගීකරණය කළ යුතු අතර, තරඟකාරීව සිටීමට සහ අපනයන වර්ධනය සඳහා අගය එකතු කළ නිෂ්පාදන කෙරෙහි අවධානය යොමු කළ යුතු බව විජේසිංහ අවධාරණය කළේය.
ඉහළ විභව අංශ කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීම
සමුද්‍ර කර්මාන්ත
සමුද්‍ර කර්මාන්ත ප්‍රධාන වර්ධන ක්ෂේත්‍රයක් ලෙස හඳුනාගෙන ඇත. ගෝලීය සමුද්‍රීය අංශයේ වටිනාකම ඩොලර් ට්‍රිලියන 1.5ක් වන විට ශ්‍රී ලංකාවේ වත්මන් දායකත්වය වාර්ෂිකව ඩොලර් මිලියන 200ක් පමණි. ඉදිරි වසරවලදී මෙය ඩොලර් බිලියන 1 ඉක්මවිය හැකි බව විජේසිංහ විශ්වාස කරයි.
Voyage Sri Lanka සමුළුව රටවල් 40කට අධික සංඛ්‍යාවක ජාත්‍යන්තර සහභාගිවන්නන් 200ක් එක්රැස් කරමින් සමුද්‍ර ක්ෂේත්‍රයේ අවස්ථා ඉස්මතු කරනු ඇත. “සාගරික කර්මාන්තවලට ප්‍රයෝජනයට නොගත් විභවයන් ඇත. මෙම අවස්ථාවන් ප්‍රදර්ශනය කිරීමෙන් ශ්‍රී ලංකාව නිල් ආර්ථිකයේ කලාපීය කේන්ද්‍රස්ථානයක් ලෙස ස්ථානගත කිරීම අපගේ අරමුණයි,” විජේසිංහ පැවසීය.
රබර් සහ රබර් පාදක නිෂ්පාදන
ශ්‍රී ලංකාවේ රබර් අපනයනය දැනට වාර්ෂිකව ඩොලර් මිලියන 800 ක දායකත්වයක් ගෝලීය රබර් වෙළඳපොළට සපයන අතර එහි වටිනාකම ඩොලර් බිලියන 500 කි. මෙම අංශය තුළ ප්‍රතිඅපනයනයට සහ නව වටිනාකම් දාමයන් සංවර්ධනය කිරීමට රටෙහි අවශ්‍යතාව විජේසිංහ අවධාරණය කළේය.
අනෙකුත් ප්‍රධාන අංශ
අපනයන සංවර්ධන බැංකුව අපනයනකරුවන් සහ රාජ්‍ය ආයතන සමඟ සමීපව කටයුතු කරමින් ක්ෂණික වර්ධන විභවයන් සහිත කර්මාන්ත හඳුනාගෙන ඇත. මේවාට ඇතුළත් වන්නේ:
- ඇඟලුම් සහ රෙදිපිළි – දැනටමත් අපනයන සඳහා ශක්තිමත් දායකයෙකි.
- මැණික් හා ස්වර්ණාභරණ – ශ්‍රී ලංකාවේ ස්වභාවික සම්පත් උත්තේජනය කිරීම.
- කෘෂිකර්මය – අගය එකතු කිරීම සහ තිරසාරත්වය කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීම.
- සංචාරක – ඉලක්කගත ව්‍යාපාර සමඟ ගෝලීය ආකර්ෂණය වැඩි කිරීම.
- නැගී එන හරිත තාක්ෂණයන් – තිරසාර විසඳුම් සඳහා ගෝලීය ඉල්ලුමට තට්ටු කිරීම.
සාර්ථකත්වය සඳහා දිගුකාලීන මාර්ග සිතියම
මෙම අභිලාෂකාමී ඉලක්ක සපුරා ගැනීම සඳහා රජය පස් අවුරුදු අපනයන හා ආයෝජන මාර්ග සිතියමක් සකස් කර ඇත. මෙම විස්තීර්ණ සැලැස්ම පරිමාණය, දිගුකාලීන සැලසුම් සහ විදේශීය ආයෝජක විශ්වාසය ගොඩනැගීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. සෘජු විදේශ ආයෝජන (FDIs) ආකර්ශනය කර ගැනීමේ ප්‍රධාන සාධකයක් වන දේශපාලන ස්ථාවරත්වය පිළිබඳ කනස්සල්ලට මාර්ග සිතියම ආමන්ත්‍රණය කරන බවට විජේසිංහ සහතික විය.
“මාර්ග සිතියම ආයෝජකයින්ට පැහැදිලි බවක් සහ විශ්වාසයක් ලබා දෙයි, එය ආර්ථික වර්ධනය සඳහා ඉතා වැදගත් වේ,” ඔහු පැවසීය.
ශ්‍රී ලංකාවේ අපනයන විභවය විවෘත කිරීම
ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික පරිවර්තනය රඳා පවතින්නේ උපායමාර්ගික මුලපිරීම් හරහා එහි අපනයන විභවය විවෘත කිරීම මත ය. මෙම ඉලක්ක සපුරා ගැනීම පිළිබඳව විජේසිංහ සුබවාදී අදහස් පළ කළ අතර, රජය, පෞද්ගලික අංශය සහ ජාත්‍යන්තර පාර්ශවකරුවන් අතර සහයෝගීතාවයේ වැදගත්කම අවධාරණය කළේය.
“මෙම ගමනට දැඩි කැපවීමක් සහ ගෝලීය වෙළෙඳපොළ ගතිකත්වයට අනුගත වීමේ හැකියාව අවශ්‍ය වේ. නිවැරැදි රාමුවක් සමඟින් ශ්‍රී ලංකාවට ගෝලීය වෙළෙඳාමේ ප්‍රබල ක්‍රීඩකයකු ලෙස ඉදිරියට යා හැකියි,” ඔහු අවසන් වශයෙන් පැවසීය.
නිගමනය
පැහැදිලි දැක්මක් සහ සවිස්තරාත්මක මාර්ග සිතියමක් සමඟින් ශ්‍රී ලංකාව අපනයනවල කැපී පෙනෙන වර්ධනයක් අත්කර ගැනීමට සූදානමින් සිටී. සමුද්‍ර කර්මාන්ත, රබර් නිෂ්පාදන, සංචාරක, සහ හරිත තාක්‍ෂණ වැනි ඉහළ විභව ක්ෂේත්‍ර කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීම, කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින් ඉහළ නැංවීම සමඟ ඒකාබද්ධව, 2030 වන විට ඩොලර් බිලියන 45 ඉලක්කය සපුරා ගැනීම සඳහා ප්‍රධාන වනු ඇත. ආයෝජක විශ්වාසය ගොඩනැගීමට සහ උපායමාර්ගික මුලපිරීම් ප්‍රවර්ධනය කිරීමට රජයේ ප්‍රයත්නයන් තරඟකාරී ගෝලීය අපනයනකරුවෙකු බවට ශ්‍රී ලංකාව පරිවර්තනය කිරීමට ඇති කැපවීම අවධාරණය කරයි.
