2024 සැප්තැම්බර් මාසයේදී ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරක කර්මාන්තය සැලකිය යුතු අභියෝගවලට මුහුණ දී ඇති අතර, සංචාරක පැමිණීම් අපේක්ෂිත මාසික ඉලක්කයට වඩා අඩු විය(Tourist Arrivals). වීසා නිකුත් කිරීමේ අර්බුදය සහ අනෙකුත් සාධක නරඹන්නන් සංඛ්‍යාව පහත වැටීමට හේතු වූ අතර, වසර පුරාවටම නිරීක්ෂණය වූ ප්‍රවණතාවක් දිගටම පවතී.
සැප්තැම්බරයේ සංචාරකයන් ප්‍රමාණය
සැප්තැම්බර් මාසයේ මුල් දින 29 තුළ ශ්‍රී ලංකාව සංචාරකයින් 118,010ක් පිළිගෙන ඇත. මෙම සංඛ්‍යාව සැලකිය යුතු වුවත්, එය තවමත් මාසික ඉලක්කය වන 150,983 ට වඩා අඩුය. මාසය අවසන් වන විට, රටට 122,000 නරඹන්නන් ලැබෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ, නමුත් මෙය තවමත් අපේක්ෂා කළ ප්‍රමාණයට වඩා අඩුය. ශ්‍රී ලංකාවට පිළිවෙළින් 153,302 සහ 170,647 නරඹන්නන් පැමිණි ජූලි මාසයට සාපේක්ෂව පැමිණීමේ අඩුවීම අගෝස්තු මාසයේ සිට 23% ක අඩුවීමක් සහ 31% ක අඩුවීමක් සනිටුහන් කරයි.
වීසා නිකුත් කිරීම සම්බන්ධ ගැටළු ඇතුළුව මෙම පහත වැටීමට දායක වන කරුණු කිහිපයක් කර්මාන්ත විශේෂඥයින් පෙන්වා දී ඇත.
වීසා නිකුත් කිරීමේ අර්බුදය
සංචාරක පැමිණීමේ අඩුව සඳහා එක් ප්‍රධාන හේතුවක් වන්නේ ඉලෙක්ට්‍රොනික ගමන් බලපත්‍ර (ETA) ක්‍රමය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීමේ ප්‍රමාදයයි. 2024 අගෝස්තු මාසයේදී ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් පසුගිය පරිපාලනය විසින් නවතා දැමූ ETA පද්ධතිය නැවත ස්ථාපිත කිරීමට නියෝග කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, මෙම නියෝගය පිළිපැදීමේ ප්‍රමාදයක් සිදු වූ අතර, එය මෙරටට පැමිණෙන සංචාරකයින් සංඛ්‍යාවට බලපෑවේය.
නව රජය සැප්තැම්බර් 26 වැනිදා ETA ක්‍රමය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කළද ඒ වන විටත් හානිය සිදුවී හමාරය. වීසා සැකසීමේ ප්‍රමාදය නිසා සාමාන්‍ය දෛනික පැමිණීම් මාසය පුරා අඩු මට්ටමක පැවතුනි. පද්ධතිය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම දෛනික පැමිණීම්වල සුළු වැඩිවීමකට තුඩු දුන් අතර, සමස්ත සාමාන්‍යය දිනකට නරඹන්නන් 4,069 ක් පමණක් වූ අතර එය දෛනික නරඹන්නන් 6,000 ඉලක්කයට වඩා බෙහෙවින් අඩු ය.
වසරේ මුල සිට අද දක්වා කාර්ය සාධනය
සැප්තැම්බර් මාසයේදී මුහුණ දුන් අභියෝග මධ්‍යයේ වුවද, 2024 ආරම්භයේ සිට ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරක කර්මාන්තය මිලියන 1.48 කට අධික සංචාරකයින් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට සමත් වී ඇත. රට මිලියන 1.5 සීමාවට ළඟා වීමට අබියස සිටින අතර එය සුවිශේෂී සන්ධිස්ථානයකි. කෙසේ වෙතත්, වසර අවසන් වන විට සංචාරකයින් මිලියන 2.3 ක් ගෙන්වා ගැනීමේ ඉලක්කය සමඟ, කර්මාන්තයට සිය අභිලාෂකාමී ඉලක්ක සපුරා ගැනීමට බොහෝ දුර යා යුතුව තිබේ.
සංචාරක ක්ෂේත්‍රය ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකයේ අත්‍යවශ්‍ය අංගයක් වන අතර, 2024 දී සංචාරක ව්‍යාපාරයෙන් ඩොලර් බිලියන 4කට අධික ආදායමක් උපයා ගැනීමට රජය ඉලක්ක කර ඇත. මෙම ඉලක්ක සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා වීසා සැකසීම, අලෙවිකරණ ප්‍රයත්නයන් සහ යටිතල පහසුකම්වල අඛණ්ඩ වැඩිදියුණු කිරීම් අවශ්‍ය වේ.
ප්‍රධාන මූලාශ්‍ර වෙළඳපොළ
සැප්තැම්බර් මාසයේදී පමණක් සංචාරකයින් 27,083ක් පැමිණෙමින් ශ්‍රී ලංකාව සඳහා විශාලතම සංචාරක ප්‍රභවය ලෙස ඉන්දියාව දිගටම පවතී. වසර දක්වා ඉන්දියාව සංචාරකයින් 285,755ක් මෙරටට එවා ඇති අතර එය ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරක කර්මාන්තය සඳහා වඩාත් වැදගත් වෙළඳපොළ බවට පත් කර ඇත. ජාතීන් දෙක අතර ශක්තිමත් සබඳතා, ඉන්දියාව ශ්‍රී ලංකාවට සමීප වීම, එය රටේ සංචාරක ප්‍රතිසාධන ප්‍රයත්නවල ප්‍රධාන ක්‍රීඩකයෙකු බවට පත් කරයි.
ඉන්දියාවට පසුව, චීනය සහ එක්සත් රාජධානිය සැප්තැම්බර් මාසයේ මීළඟ විශාලතම මූලාශ්‍ර වෙලඳපොලවල් වූ අතර, පිළිවෙලින් අමුත්තන් 8,584 සහ 8,410 ක් දායක විය. වසරේ සිට මේ දක්වා, 136,186 නරඹන්නන් සමඟ එක්සත් රාජධානිය දෙවන ස්ථානයේ සිටින අතර රුසියාව සංචාරකයින් 126,885 ක් සමඟ තෙවන ස්ථානයට පත්ව ඇත.
මෙම වෙළඳපල ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරක කර්මාන්තයට අඛණ්ඩව දායක වන අතර අනාගත පැමිණීම් ඉහළ නැංවීම සඳහා මෙම ජාතීන් සමඟ ශක්තිමත් සබඳතා පවත්වා ගැනීමට රටට අවශ්‍ය වනු ඇත. විශේෂයෙන්, වසංගතය හේතුවෙන් අඩු වූ ගමන් කාලයකින් පසු චීන සංචාරකයින් නැවත පැමිණීම රටේ සංචාරක ප්‍රකෘතිය සඳහා ධනාත්මක සලකුණකි.
දේශීය ආර්ථිකයට බලපෑම
සංචාරක කර්මාන්තය ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකයේ තීරණාත්මක කොටසකි, රට පුරා ව්‍යාපාර සඳහා රැකියා සහ ආදායම් උත්පාදනය කරයි. සංචාරක පැමිණීමේ අඩුවීම දේශීය ආර්ථිකයට, විශේෂයෙන්ම ආගන්තුක සත්කාර, ප්‍රවාහන සහ සිල්ලර අංශයේ සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කර ඇත.
සංචාරක වියදම් මත යැපෙන කුඩා හා මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ ව්‍යාපාරවලට අඩු සංචාරකයින් සංඛ්‍යාවක් විශේෂයෙන් බලපා ඇත. හෝටල්, ආපනශාලා සහ සංචාරක ක්‍රියාකරුවන් සිය මෙහෙයුම් පවත්වාගෙන යාමේදී අභියෝගවලට මුහුණ දී ඇති අතර, සංචාරක පැමිණීමේ හිඟය ඔවුන්ගේ සේවාවන් සඳහා ඇති ඉල්ලුම අඩුවීමට හේතු වී තිබේ.
මෙම අභියෝගවලට මුහුණ දීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා රජය වැඩි වැඩියෙන් ජාත්‍යන්තර සංචාරකයින් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට අවශ්‍ය යටිතල පහසුකම් සහ අලෙවිකරණ ප්‍රයත්නයන් වැඩිදියුණු කිරීමට කටයුතු කරමින් සිටී. වීසා සැකසීම විධිමත් කිරීමට අමතරව, ශ්‍රී ලංකාව ලොව පුරා සිටින සංචාරකයින් සඳහා ආකර්ශනීය ගමනාන්තයක් ලෙස පවතින බව සහතික කිරීම සඳහා සමස්ත අමුත්තන්ගේ අත්දැකීම වැඩිදියුණු කිරීම කෙරෙහි ද රජය අවධානය යොමු කරයි.
ඉදිරි මාවත
ශ්‍රී ලංකා රජය 2024 වසර සඳහා සිය අභිලාෂකාමී සංචාරක ඉලක්ක සපුරා ගැනීමට කැපවී සිටී. වසර අවසාන වන විට සංචාරකයින් මිලියන 2.3ක් ගෙන්වා ගැනීමේ ඉලක්කයක් සමඟින්, අඛණ්ඩ වර්ධනය සහතික කිරීම සඳහා කර්මාන්තය ප්‍රධාන ක්ෂේත්‍ර කිහිපයක් කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමට අවශ්‍ය වනු ඇත.
ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතාවයන්ගෙන් එකක් වන්නේ වීසා සැකසීමට අදාළ ගැටළු විසඳීමයි. අගෝස්තු මාසයේදී ETA පද්ධතිය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම ප්‍රමාද වීම සැප්තැම්බර් මාසයේදී පැමිණෙන අමුත්තන් සංඛ්‍යාවට සෘජු බලපෑමක් ඇති කළ අතර, තවදුරටත් බාධා කිරීම් වළක්වා ගැනීම සඳහා අනාගතයේදී එවැනි ගැටළු ඉක්මනින් විසඳා ගැනීම තීරණාත්මක වේ.
වීසා ක්‍රියාවලිය වැඩිදියුණු කිරීමට අමතරව, රටේ සංචාරක යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීම කෙරෙහි ද රජය අවධානය යොමු කරයි. නව හෝටල්, ප්‍රවාහන ජාල සහ ආකර්ශනීය ස්ථාන සඳහා ආයෝජනය කිරීමෙන් ශ්‍රී ලංකාවට නරඹන්නන්ට වඩා හොඳ අත්දැකීමක් ලබා දිය හැකි අතර සංචාරක ගමනාන්තයක් ලෙස එහි ආකර්ෂණය වැඩි කර ගත හැකිය.
වැඩි සංචාරකයින් ආකර්ෂණය කර ගැනීම සඳහා අලෙවිකරණ උත්සාහයන් ද ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරනු ඇත. සංචාරකයින් සඳහා ආරක්ෂිත, දැරිය හැකි සහ ආකර්ෂණීය ගමනාන්තයක් ලෙස ශ්‍රී ලංකාව ප්‍රවර්ධනය කිරීමට රජය සහ සංචාරක බලධාරීන් එක්ව කටයුතු කරයි. රටේ ස්වභාව සෞන්දර්යය, පොහොසත් සංස්කෘතික උරුමයන් සහ විවිධ ක්‍රියාකාරකම් ඉස්මතු කිරීමෙන්, වැඩි පිරිසක් සංචාරය කිරීමට දිරිමත් කිරීමට ඔවුන් බලාපොරොත්තු වේ.
අවසාන වශයෙන්, සංචාරක පැමිණීම් ඉහළ නැංවීම සඳහා ජාත්‍යන්තර හවුල්කරුවන් සමඟ සහයෝගීතාවය අත්‍යවශ්‍ය වේ. ඉන්දියාව, චීනය සහ එක්සත් රාජධානිය වැනි ප්‍රධාන මූලාශ්‍ර වෙලඳපොලවල් සමඟ සබඳතා ශක්තිමත් කිරීම මෙන්ම අනෙකුත් රටවල් සමඟ නව හවුල්කාරිත්වයන් වර්ධනය කිරීම, ඉදිරි මාසවලදී අමුත්තන්ගේ ස්ථාවර ප්‍රවාහයක් සහතික කිරීමට උපකාරී වේ.
නිගමනය
2024 සැප්තැම්බර් මාසයේදී ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරක කර්මාන්තය සැලකිය යුතු අභියෝගවලට මුහුණ දුන් අතර, ඉදිරි මාසවලදී යථා තත්ත්වයට පත්වීමේ බලාපොරොත්තුව තවමත් පවතී. වීසා නිකුත් කිරීමේ අර්බුදය නරඹන්නන්ගේ සංඛ්‍යාව කෙරෙහි සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කළ නමුත් ETA පද්ධතිය නැවත ස්ථාපිත කිරීම අනාගතයේදී දෛනික පැමිණීම් වැඩිදියුණු කිරීමට අපේක්ෂා කෙරේ.
යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීම, නරඹන්නන්ගේ අත්දැකීම් වැඩිදියුණු කිරීම සහ ජාත්‍යන්තර හවුල්කාරිත්වයන් ශක්තිමත් කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින්, 2024 සඳහා සිය අභිලාෂකාමී සංචාරක ඉලක්ක සපුරාලීමට ශ්‍රී ලංකාව හොඳින් ස්ථානගත වී ඇත. මෙම අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා රජය, කර්මාන්ත පාර්ශවකරුවන් සහ දේශීය ව්‍යාපාරවල අඛණ්ඩ උත්සාහයන් අවශ්‍ය වේ. නමුත් වර්ධනය සඳහා ඇති හැකියාව ළඟා විය හැකිය.
වසංගතයෙන් සහ අනෙකුත් අභියෝගවලින් ශ්‍රී ලංකාව අඛණ්ඩව ප්‍රකෘතිමත් වන විට, සංචාරක කර්මාන්තය රට පුරා රැකියා, ආදායම් සහ ව්‍යාපාර සඳහා අවස්ථා ලබා දෙමින් ආර්ථික වර්ධනයේ ප්‍රධාන ධාවකයක් ලෙස පවතිනු ඇත.
