ගෝලීය ආයෝජකයින්ගේ නව උනන්දුවක් ඇතිකර ගනිමින් ශ්‍රී ලංකාව දැන් ආර්ථික ප්‍රකෘතිය කරා ගමන් කරමින් සිටී. මෙම පුනර්ජීවනය සඳහා හොඳම උදාහරණයක් වන්නේ ඕස්ට්‍රේලියානු බලශක්ති දැවැන්තයෙකු වන යුනයිටඩ් පෙට්‍රෝලියම්(United Petroleum) සමාගම, ශ්‍රී ලංකාවේ සිය මෙහෙයුම් පුළුල් කිරීමට සැලසුම් කර ඇති වීමයි. මෙම වර්ධනය රටේ වැඩිදියුණු වන ආර්ථික වාතාවරණය කෙරෙහි දැඩි විශ්වාසයක් ඇති කරන බවට සංඥා කරයි, බොහෝ දුරට ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ උපායමාර්ගික ප්‍රතිසංස්කරණ සහ නායකත්වය මෙයට හේතු විය.
ආර්ථික අර්බුදය : කෙටි මතකයක්.
2022 දී එහි උච්චතම අවස්ථාවට පැමිණි ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික අර්බුදය රටේ ඉතිහාසයේ දරුණුතම එකක් විය. විදේශ විනිමය සංචිතවල හිඟය, මුදල් ඒකකය කඩා වැටීම සහ ඉන්ධන ඖෂධ සහ ආහාර ඇතුළු අත්‍යවශ්‍ය ආනයන සඳහා ගෙවීමට නොහැකි වීම මෙම අර්බුදයේ ප්‍රධාන ලක්ෂණ ලෙස දැක්විය හැක. මෙම තත්වය පුළුල් විරෝධතා, ආණ්ඩු වෙනසක් සහ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය ආධාර සඳහා මංමුලා සහගත අවශ්‍යතාවයකට තුඩු දුන්නේය.
ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලෙන් (IMF) ඇපදීමේ පැකේජයක් ලබාගත් නමුත් ප්‍රකෘතිමත් වීමේ මාවතට මූල්‍ය ආධාරවලට වඩා වැඩි යමක් අවශ්‍ය විය. එයට විස්තීරණ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ, ඵලදායී පාලනයක් සහ ආයෝජකයින්ගේ විශ්වාසය යළි ගොඩනැගීම සඳහා කැපවීමක් අවශ්‍යව තිබුනේය. ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ මහතාගේ නායකත්වය තීරණාත්මක වූයේ මෙම අවස්ථාවේදීය.
ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ මහතාගේ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ.
ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ මහතා බලයට පත්වීමෙන් පසු ආර්ථික ස්ථාවරත්වයට සහ වර්ධනයට ප්‍රමුඛත්වය දී ඇත. ඔහුගේ පරිපාලනය ආර්ථිකය ස්ථාවර කිරීම, ආයෝජකයින්ගේ විශ්වාසය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම සහ සෘජු විදේශ ආයෝජන (FDI) ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් ප්‍රතිසංස්කරණ මාලාවක් ක්‍රියාත්මක කර ඇත. මෙම ප්‍රතිසංස්කරණවලට ඇතුලත් වන්නේ:
- මූල්‍ය විනය: ආදායම් වැඩිකරමින් සහ අනවශ්‍ය වියදම් මැඩපැවැත්වීමෙන් රාජ්‍ය මූල්‍ය හිඟය අවම කර ගැනීමට රජය අවධානය යොමු කර ඇත. බදු ප්‍රතිසංස්කරණ, බදු එකතු කිරීමේ කාර්යක්ෂමතාව වැඩිදියුණු කිරීම සහ රාජ්‍ය වියදම් විධිමත් කිරීම වැනි ක්‍රියාමාර්ග මෙම උපාය මාර්ගයේ කේන්ද්‍රය වී ඇත.
- මුදල් ප්‍රතිපත්ති ස්ථායීකරණය: වික්‍රමසිංහ මහතාගේ මගපෙන්වීම යටතේ ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව මුදල් ඒකකය ස්ථාවර කිරීමට සහ උද්ධමනය පාලනය කිරීමට ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කර ඇත. ආයෝජනයට හිතකර ස්ථාවර මූල්‍ය පරිසරයක් සහතික කිරීම සඳහා පොලී අනුපාත සකස් කර ඇත.
- ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ: ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ මහතා ශ්‍රී ලංකාවේ ව්‍යාපාර කිරීමේ පහසුව වැඩිදියුණු කිරීම අරමුණු කරගත් ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ කිහිපයක් ආරම්භ කර ඇත. රෙගුලාසි සරල කිරීම, නිලධාරිවාදී රතු පටිය අඩු කිරීම සහ රජයේ ගනුදෙනුවල විනිවිදභාවය වැඩි දියුණු කිරීම මෙයට ඇතුළත් ය.
- යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය: ආර්ථික වර්ධනය සඳහා නවීන යටිතල පහසුකම්වල වැදගත්කම හඳුනා ගනිමින් රජය ප්‍රවාහන, බලශක්ති සහ විදුලි සංදේශ වැනි ප්‍රධාන අංශවල ආයෝජන සඳහා ප්‍රමුඛත්වය දී ඇත. මෙම ව්‍යාපෘති සැලසුම් කර ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකාව ආයෝජකයින් සඳහා වඩාත් ආකර්ෂණීය ගමනාන්තයක් බවට පත් කිරීම සඳහා ය.
- ජාත්‍යන්තර හවුල්කරුවන් සමඟ සම්බන්ධ වීම: ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රකෘතිය සඳහා අවශ්‍ය සහාය ලබා ගැනීම සඳහා ජනාධිපතිවරයා ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය ආයතන, ද්විපාර්ශ්වික හවුල්කරුවන් සහ ගෝලීය ආයෝජක ප්‍රජාව සමඟ ක්‍රියාකාරීව සම්බන්ධ වී ඇත. ඔහුගේ උත්සාහයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස දිවයිනේ රාජ්‍යයේ ආයෝජනය කිරීමට බලාපොරොත්තු වන රටවල්වල උනන්දුව වැඩි වී ඇත.
යුනයිටඩ් පෙට්‍රෝලියම් (United Petroleum) සමාගමේ ආයෝජන.
ශ්‍රී ලංකාව තුළ නව විදේශ ආයෝජන උනන්දුව පිළිබඳ මෑත උදාහරණයක් වන්නේ ඕස්ට්‍රේලියානු සමාගමක් වන යුනයිටඩ් පෙට්‍රෝලියම් ශ්‍රී ලංකා රජය සමඟ සම්බන්ධ වීමයි. යුනයිටඩ් පෙට්‍රෝලියම් හි ඉහළ නිලධාරීන් ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ මහතා හමුවී ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රබෝධය පිළිබඳ ගෝලීය ආයෝජකයින් අතර වැඩෙන විශ්වාසය අවධාරනය කරමින් ශ්‍රී ලංකාවේ ඔවුන්ගේ ව්‍යාප්ති සැලසුම් සාකච්ඡා කළහ.
බලශක්ති ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රධානතම සමාගමක් වන යුනයිටඩ් පෙට්‍රෝලියම් ශ්‍රී ලංකාවේ වෙළෙඳපොළේ වර්ධනයක් සඳහා ඇති හැකියාව හඳුනාගෙන ඇත. තම මෙහෙයුම් පුළුල් කිරීමට සමාගම දක්වන උනන්දුව වැඩිදියුණු කළ ව්‍යාපාරික පරිසරය සහ ආයෝජන හිතකාමී ප්‍රතිපත්ති පෝෂණය කිරීමට රජය දක්වන කැපවීම පිළිබඳ සාක්ෂියකි. මෙම පියවර ශ්‍රී ලංකාවට රැකියා උත්පාදනය, තාක්ෂණ හුවමාරුව සහ විදේශ විනිමය ගලා ඒම ඇතුළු සැලකිය යුතු ප්‍රතිලාභ ගෙන එනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.
යුනයිටඩ් පෙට්‍රෝලියම්(United Petroleum) සහ ශ්‍රී ලංකා රජය අතර පැවති සාකච්ඡා ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රකෘතිය සඳහා බලශක්ති ක්ෂේත්‍රයේ උපායමාර්ගික වැදගත්කම ද ඉස්මතු කරයි. ආනයනික ඉන්ධන මත යැපීම අවම කර බලශක්ති ප්‍රභවයන් විවිධාංගීකරණය කිරීමට රට උත්සාහ කරන බැවින්, මෙම ක්ෂේත්‍රයට විදේශ ආයෝජන ඉතා වැදගත් වේ. යුනයිටඩ් පෙට්‍රෝලියම් හි ව්‍යාප්ති සැලසුම් ශ්‍රී ලංකාවේ බලශක්ති සුරක්ෂිතභාවය සහ තිරසාරභාවය සාක්ෂාත් කර ගැනීමේ පුළුල් ඉලක්ක සමඟ සමපාත වේ.
විදේශ ආයෝජනයේ පුළුල් බලපෑම.
ශ්‍රී ලංකාවට විදේශ ආයෝජන ගලා ඒම ආර්ථික ප්‍රකෘතියේ ලකුණක් පමණක් නොව, එය තිරසාර සංවර්ධනය සඳහා ද උත්ප්‍රේරකයකි. සෘජු විදේශ ආයෝජන සත්කාරක රටකට වාසි කිහිපයක් ගෙන එයි:
- ආර්ථික වර්ධනය: ප්‍රාග්ධන ගොඩනැගීම වැඩි කිරීමෙන් FDI සෘජුවම ආර්ථික වර්ධනයට දායක වේ. යටිතල පහසුකම්, තාක්ෂණය සහ නිෂ්පාදන පහසුකම් සඳහා විදේශීය සමාගම් විසින් කරන ලද ආයෝජන ඉහළ ඵලදායිතාවයක් සහ ආර්ථික නිමැවුමක් සඳහා හේතු වේ.
- රැකියා උත්පාදනය: විදේශ ආයෝජන බොහෝ විට නව ව්‍යාපාර ආරම්භ කිරීම හෝ පවතින ව්‍යාපාර පුළුල් කිරීම, දේශීය ජනතාව සඳහා රැකියා අවස්ථා නිර්මාණය කරයි. මෙය, විරැකියාව අඩු කිරීමට සහ ජීවන තත්ත්වය වැඩිදියුණු කිරීමට උපකාරී වේ.
- තාක්ෂණ හුවමාරුව: විදේශීය සමාගම් ඔවුන් සමඟ උසස් තාක්ෂණයන් සහ කළමනාකරණ භාවිතයන් ගෙන එයි. මෙම දැනුම හා ප්‍රවීණත්වය හුවමාරු කිරීම මඟින් දේශීය කර්මාන්තවල හැකියාවන් ඉහළ නැංවීමට සහ ආර්ථිකයේ සමස්ත නවීකරණයට දායක විය හැකිය.
- අපනයන වර්ධනය: FDI මඟින් භාණ්ඩ හා සේවාවල නිෂ්පාදන ධාරිතාව වැඩි කිරීමෙන් අපනයන ඉහළ නැංවිය හැක. විදේශීය සමාගම් බොහෝ විට ගෝලීය සැපයුම් දාම ස්ථාපිත කර ඇති අතර, දේශීය සමාගම්වලට ජාත්‍යන්තර වෙලඳපොලවල් වෙත ප්‍රවේශ වීම සඳහා ප්‍රයෝජන ගත හැකිය.
- ගෙවීම් ශේෂය වැඩිදියුණු කිරීම: විදේශ ප්‍රාග්ධනය ගලා ඒම ආනයන සඳහා අවශ්‍ය විදේශ විනිමය ලබා දීමෙන් සහ රටේ මුදල් ඒකකයේ පීඩනය අඩු කිරීමෙන් ගෙවුම් ශේෂය වැඩිදියුණු කිරීමට උපකාරී වේ.
තිරසාර ආයෝජන සඳහා ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ මහතාගේ දැක්ම.
විදේශ ආයෝජන ආකර්ශනය කර ගැනීමේ ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ මහතාගේ ප්‍රවේශය හුදෙක් ක්ෂණික ආර්ථික වාසි ගැන පමණක් නොව, එය තිරසාර සංවර්ධනය සඳහා අඩිතාලම දැමීමයි. විදේශ ආයෝජන ශ්‍රී ලංකාවේ දිගු කාලීන ආර්ථික හා සමාජීය ඉලක්ක සමඟ ගැලපෙන බව සහතික කිරීමට ඔහුගේ පරිපාලනය ප්‍රවේශම් වී ඇත.(United Petroleum)
නිදසුනක් වශයෙන්, පුනර්ජනනීය බලශක්තිය, තාක්ෂණය සහ තිරසාර කෘෂිකර්මාන්තය වැනි අංශවල ආයෝජනවල වැදගත්කම රජය අවධාරණය කර ඇත. මෙම අංශ ආර්ථික වර්ධනයට පමණක් නොව ශ්‍රී ලංකාව මුහුණ දෙන පාරිසරික අභියෝගවලට මුහුණ දීම සඳහාද ඉතා වැදගත් වේ. මෙම ක්ෂේත්‍රවල ආයෝජන ප්‍රවර්ධනය කිරීමෙන්, ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රකෘතිය ශක්තිමත් සහ ඔරොත්තු දෙන බව ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ මහතා සහතික කරයි.
අභියෝග සහ ඉදිරි මාවත.
විදේශ ආයෝජන වැඩි වීම ධනාත්මක වර්ධනයක් වන අතර, ශ්‍රී ලංකාව තවමත් ප්‍රකෘතිමත් වීමේ මාවතේ අභියෝග කිහිපයකට මුහුණ දෙයි. ගෝලීය ආර්ථික පරිසරය අවිනිශ්චිතව පවතී, භූ දේශපාලනික ආතතීන් සහ ප්‍රධාන වෙලඳපොලවල ආර්ථික මන්දගාමිත්වය විභව අවදානම් මතු කරයි. මීට අමතරව, ශ්‍රී ලංකාව දේශපාලන ස්ථාවරත්වය, දූෂණය සහ තවදුරටත් ප්‍රතිසංස්කරණවල අවශ්‍යතාවය වැනි අභ්‍යන්තර ගැටලුවලට විසඳුම් ලබාදිය යුතුය.(United Petroleum)
කෙසේ වෙතත්, නිවැරදි ප්‍රතිපත්ති සහ ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා අඛණ්ඩ කැපවීම සමඟ, ශ්‍රී ලංකාව මෙම අභියෝග ජය ගැනීම සඳහා හොඳින් ස්ථානගත වී ඇත. විදේශීය ආයෝජකයන්ගේ නව උනන්දුව රටේ අනාගතය පිළිබඳ දැඩි විශ්වාසයකි. ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ මහතාගේ නායකත්වය යටතේ ශ්‍රී ලංකාව ආර්ථික ප්‍රබෝධය කරා ගමන් කරමින් සිටින බව මෙමගින් පැහැදිලි වේ.
නිගමනය.
ශ්‍රී ලංකාව ආර්ථික අර්බුදයේ සිට ප්‍රකෘතිමත් වීම දක්වා වූ ගමන අභියෝගාත්මක වූවත්, ප්‍රගතියේ ලකුණු පෙනෙන්නට තිබේ. යුනයිටඩ් පෙට්‍රෝලියම්(United Petroleum) වැනි සමාගම් විසින් නිදර්ශනය කරන ලද විදේශ ආයෝජන නැවත නැගීම, දියුණු ආර්ථික වාතාවරණය සහ වික්‍රමසිංහ ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රතිසංස්කරණවල සඵලතාවය පිළිබඳ සාක්ෂියකි. ශ්‍රී ලංකාව ප්‍රතිනිර්මාණය කරමින් වර්ධනය වෙමින් පවතින විට, රටේ අනාගතය හැඩගැස්වීමේදී විදේශ ආයෝජන තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරනු ඇත. ස්ථාවර සහ සහය දක්වන රජයක් සමඟින් ශ්‍රී ලංකාව නැවතත් ගෝලීය ආයෝජකයින් සඳහා තෝරා ගැනීමේ ගමනාන්තයක් බවට පත්වෙමින් තිබේ.
