ශ්‍රී ලංකාවේ මූල්‍ය වෙළෙඳපොළ සඳහා ධනාත්මක හැරවුමක් ලෙස, රටේ රාජ්‍ය සුරැකුම්පත්වල විදේශ ආයෝජන සැලකිය යුතු ලෙස ඉහළ ගොස් ඇත(Foreign Inflow). ජාතියේ ආර්ථිකයේ ස්ථාවරත්වය පිළිබඳ විදේශ විශ්වාසය වර්ධනය වීම පිළිබිඹු කරන බැවින් මෙය පිළිගැනීමේ වර්ධනයකි. රජයේ සුරැකුම්පත්, විශේෂයෙන්ම ශ්‍රී ලංකා රුපියලේ වටිනාකම් සහිත භාණ්ඩාගාර සුරැකුම්පත් වෙත විදේශ අරමුදල් ගලා ඒම පසුගිය සති කිහිපය තුළ ක්‍රමානුකූලව ඉහළ ගොස් ඇත.
විදේශ ආයෝජනවල සැලකිය යුතු වැඩිවීමක්
charts.lk හි දත්ත වලට අනුව, විදේශිකයන් විසින් 2024 සැප්තැම්බර් 20 සිට අතිරේක රුපියල් බිලියන 12ක් වටිනා රාජ්‍ය සුරැකුම්පත් මිලදී ගෙන තිබෙනවා. මෙම විදේශ ආයෝජන ඉහළ යාම කැපී පෙනෙන වෙනසක් වන අතර, විශේෂයෙන්ම මීට පෙර රු. බිලියන 39 ක් 2024 සැප්තැම්බර් 13 දින වාර්තා විය. පසුගිය සතිය අවසන් වන විට රාජ්‍ය සුරැකුම්පත්වල මුළු විදේශීය වත්කම් රු. බිලියන 51 කි.
මෙම විදේශ ආයෝජන ඉහළ යාම, ඩොලර් මිලියන 42 පමණ ශුද්ධ විදේශ විනිමය (FX) ගලා ඒමක් නියෝජනය කරයි. විදේශ ආයෝජනවල මෙම සැලකිය යුතු තල්ලුව ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රකෘතිය සහ වර්ධනය සඳහා ධනාත්මක සලකුණක් වන අතර, එය රටේ මූල්‍ය වෙලඳපොලවල් කෙරෙහි විදේශීය ආයෝජකයින්ගේ නව උනන්දුවක් සහ විශ්වාසයක් පෙන්නුම් කරයි.
අඛණ්ඩ ධනාත්මක විදේශ ආයෝජන ගලා ඒම(Foreign Inflow)
විදේශ ආයෝජනවල වර්ධනය අඛණ්ඩව සති කිහිපයක් තිස්සේ ස්ථාවර මට්ටමක පවතී. වෙල්ත් ට්‍රස්ට් සුරැකුම්පත් ට අනුව, ශ්‍රී ලංකා රුපියල්වලින් නම් කරන ලද භාණ්ඩාගාර සුරැකුම්පත්වල විදේශීය හිමිකම 2024 ඔක්තෝබර් 17 අවසන් සතිය තුළ රු. මිලියන 495කි. මෙය රජයේ සුරැකුම්පත් වෙත ධනාත්මක ගලා ඒමේ අඛණ්ඩ පස්වන සතිය සලකුණු කළේය.
එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් මෙම සුරැකුම්පත්වල මුළු විදේශීය වත්කම් රු. බිලියන 51.14ක් වන අතර, එය පෙර සතියට සාපේක්ෂව 0.98% වැඩිවීමක් පෙන්වයි. විශේෂයෙන්ම ගෝලීය සහ දේශීය අභියෝග හේතුවෙන් මූල්‍ය අස්ථාවර කාලපරිච්ඡේදයකින් පසුව, ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රකෘතිය පිළිබඳ ස්ථාවරත්වය සහ විශ්වාසය ඉහළ යන බව මෙම අඛණ්ඩ විදේශ අරමුදල් රාජ්‍ය සුරැකුම්පත් වෙත ගලා ඒම පෙන්නුම් කරයි.
මෙම ගලා ඒම වැදගත් වන්නේ ඇයි?
ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය සුරැකුම්පත් වෙත විදේශ ආයෝජන අඛණ්ඩව ගලා ඒම ආර්ථික ස්ථාවරත්වයේ තීරණාත්මක දර්ශකයකි. භාණ්ඩාගාර බිල්පත් සහ බැඳුම්කර වැනි රජයේ සුරැකුම්පත් බොහෝ විට අඩු අවදානම් ආයෝජන විකල්ප ලෙස සැලකේ. විදේශීය ආයෝජකයින් මෙම සුරැකුම්පත්වල ආයෝජනය කිරීමට තෝරා ගන්නා විට, ඔවුන් රටේ දිගුකාලීන මූල්‍ය සෞඛ්‍ය සහ ආර්ථික අපේක්ෂාවන් කෙරෙහි විශ්වාස කරන බව පෙන්නුම් කරයි.
රජයේ සුරැකුම්පත්වල විදේශ ආයෝජන ද රටේ විදේශ විනිමය සංචිත ශක්තිමත් කිරීමට උපකාරී වේ. විදේශ සංචිතවල වැඩිවීමත් සමඟ, විදේශ ණය කළමනාකරණය කිරීමට, එහි මුදල් ස්ථාවර කිරීමට සහ අනාගත ආර්ථික කම්පනවල බලපෑම් අවම කිරීමට ශ්‍රී ලංකාව වඩා හොඳින් ස්ථානගත වී ඇත. එබැවින් විදේශ ආයෝජන ඉහළ යාම ශ්‍රී ලංකාවේ මූල්‍ය වෙලඳපොලවල් කෙරෙහි විශ්වාසය තැබීමක් පමණක් නොව රටෙහි පවතින ආර්ථික ප්‍රකෘතිමත් ප්‍රයත්නයන් සඳහා වැදගත් සාධකයක් ද වේ.
ආර්ථික ප්‍රකෘතිය සහ විදේශ විශ්වාසය
විවිධ ක්ෂේත්‍රවලට බලපා ඇති ආර්ථික අභියෝගවලින් ගොඩ ඒම සඳහා ශ්‍රී ලංකාව දැඩි පරිශ්‍රමයක් දරමින් සිටින අවස්ථාවක මෑතකාලීන විදේශ ගලා ඒම ඉහළ ගොස් තිබේ. රාජ්‍ය සුරැකුම්පත්වල විදේශ ආයෝජන වැඩි වීම ජාත්‍යන්තර ආයෝජකයින් ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රතිසාධන සැලසුම් පිළිබඳව සුබවාදීව සිටින බවට ලකුණකි.
රට ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාත්මක කිරීම, එහි මූල්‍ය ප්‍රතිපත්ති වැඩිදියුණු කිරීම සහ වඩාත් ආයෝජක හිතකාමී පරිසරයක් නිර්මාණය කිරීම දිගටම කරගෙන යන විට, මෙම ධනාත්මක ගලා ඒම දිගටම පැවතිය හැකිය. වැඩිදියුණු කළ මූල්‍ය හා රාජ්‍ය මූල්‍ය ප්‍රතිපත්ති තුළින් ආර්ථිකය ශක්තිමත් කිරීම කෙරෙහි රජයේ අවධානය යොමු වී ඇති අතර එය විදේශ ආයෝජනවල අඛණ්ඩ ඉහළ යෑමෙන් පෙන්නුම් කෙරේ.
රජයේ සුරැකුම්පත්වල කාර්යභාරය
රටේ ණය සහ මූල්‍ය අවශ්‍යතා කළමනාකරණය කිරීමේදී රජයේ සුරැකුම්පත් තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. භාණ්ඩාගාර බිල්පත් සහ බැඳුම්කර නිකුත් කිරීම මගින් රාජ්‍ය අංශයේ විවිධ ව්‍යාපෘති සඳහා ආධාර කිරීමට, ණය ගෙවීමට සහ යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය සඳහා ආයෝජනය කිරීමට රජයට අරමුදල් රැස් කළ හැකිය. මෙම සුරැකුම්පත් දේශීය හා විදේශීය ආයෝජකයින් සඳහා ආරක්ෂිත ආයෝජන විකල්පයකි.
රාජ්‍ය සුරැකුම්පත්වල විදේශීය හිමිකාරීත්වය ඉහළ යාම, ස්ථාවර සහ විශ්වාසනීය මූල්‍ය වෙළෙඳපොළක් පවත්වාගෙන යාමේ වැදගත්කම ඉස්මතු කරයි. හිතකර ආයෝජන වාතාවරණයක් නිර්මාණය කිරීමෙන්, ශ්‍රී ලංකාවට ඊටත් වඩා විදේශ ප්‍රාග්ධනයක් ආකර්ශනය කර ගත හැකි අතර එය අනාගත වර්ධනය හා සංවර්ධනය සඳහා අත්‍යවශ්‍ය වනු ඇත.
ශ්‍රී ලංකාවේ මූල්‍ය වෙළඳපොළට බලපෑම්
රජයේ සුරැකුම්පත්වල විදේශ ආයෝජන වැඩිවීම ශ්‍රී ලංකාවේ මූල්‍ය වෙලඳපොලවල් සඳහා පුළුල් ඇඟවුම් ඇත. රජයේ සුරැකුම්පත් වෙළඳපොලේ ඉහළ මට්ටමේ විදේශීය සහභාගීත්වය බොහෝ විට ද්‍රවශීලතාවය වැඩි කිරීමට හේතු වන අතර එමඟින් රජයට ණය ගැනීමේ පිරිවැය අඩු කිරීමට උපකාරී වේ. මෙය අනෙක් අතට, සෞඛ්‍ය සේවා, අධ්‍යාපනය සහ යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය වැනි ආර්ථිකයේ අනෙකුත් තීරණාත්මක ක්ෂේත්‍ර සඳහා සම්පත් නිදහස් කළ හැකිය.
මීට අමතරව, විදේශීය ආයෝජකයින්ට මෙම සුරැකුම්පත් මිලදී ගැනීම සඳහා සාමාන්‍යයෙන් ඔවුන්ගේ විදේශ මුදල් රුපියල් බවට පරිවර්තනය කිරීමට අවශ්‍ය වන බැවින්, රජයේ සුරැකුම්පත්වල විදේශ ආයෝජන ශ්‍රී ලංකා රුපියල ස්ථාවර කිරීමට දායක වේ. මෙම පරිවර්තනය රුපියල ශක්තිමත් කිරීමට සහ විදේශ විනිමය වෙළෙඳපොළේ අස්ථාවරත්වය අවම කිරීමට උපකාරී වේ.
අනාගතය සඳහා ඉදිරි දැක්ම
රජයේ සුරැකුම්පත් වෙත අඛණ්ඩව සති පහක් ධනාත්මක විදේශ ගලා ඒම සමඟ, ශ්‍රී ලංකාවේ මූල්‍ය වෙලඳපොලවල් සඳහා ඉදිරි දැක්ම ශුභවාදී බව පෙනේ. රජය තවදුරටත් යහපත් ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ නම් සහ විදේශීය ආයෝජකයින් සඳහා වඩාත් ආකර්ෂණීය පරිසරයක් නිර්මාණය කරන්නේ නම්, ඉදිරි මාසවලදී මෙම ධනාත්මක ගලා ඒමේ ප්‍රවණතාව දිගටම පැවතිය හැකිය.
ශ්‍රී ලංකා රජයේ සුරැකුම්පත්වල විදේශ ආයෝජන අඛණ්ඩව ඉහළ යාමෙන් ඇඟවෙන්නේ ජාත්‍යන්තර ආයෝජකයින් රටේ මූල්‍ය වෙළඳපොලේ ස්ථාවර ප්‍රතිලාභ සඳහා ඇති හැකියාව හඳුනාගෙන ඇති බවයි. පෙර පැවති ආර්ථික අභියෝග මධ්‍යයේ වුවද ශ්‍රී ලංකාව ශක්‍ය ආයෝජන ගමනාන්තයක් ලෙස පවතින බව ද එයින් පෙන්නුම් කෙරේ.
නිගමනය
ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය සුරැකුම්පත් වෙත විදේශ ආයෝජනවල මෑත කාලීන වැඩිවීම, රටේ වැඩිදියුණු වන ආර්ථික දැක්ම පිළිබඳ ප්‍රබල දර්ශකයකි. විශේෂයෙන්ම පසුගිය සති පහ තුළ විදේශ ගලා ඒමේ ස්ථාවර වැඩිවීම රටේ මූල්‍ය වෙලඳපොලවල් සඳහා ධනාත්මක සලකුණකි. ශුද්ධ ගලා ඒම සමඟ රු. බිලියන 12 ක විදේශ ආයෝජන සහ මුළු රු. බිලියන 51.14 ක විදේශීය වත්කම්, ශ්‍රී ලංකාවේ මූල්‍ය ස්ථාවරත්වයේ අනාගතය යහපත් බව පෙනේ.
අඛණ්ඩව විදේශ අරමුදල් ගලා ඒම ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ විනිමය සංචිත ශක්තිමත් කිරීමට පමණක් නොව සමස්ත ආර්ථික වර්ධනයට ද දායක වනු ඇත. ආණ්ඩුව ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාත්මක කරමින් ආයෝජන සඳහා හිතකර පරිසරයක් නිර්මාණය කරමින් සිටින බැවින්, ශ්‍රී ලංකාව සිය මූල්‍ය වෙළෙඳපොළ තුළ තවදුරටත් ධනාත්මක වර්ධනයන් දැකීමට ඉඩ ඇත.
