ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ ආයෝජනවල තීරණාත්මක කාර්යභාරය (Foreign Investment)
එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුවේ දත්ත පෙන්වා දෙන්නේ, ශ්‍රී ලංකාව මෑත ඉතිහාසයේ දරුණුතම ආර්ථික අර්බුදයට මුහුණ දී එයින් ක්‍රම ක්‍රමයෙන් මිදෙමින් සිටින බවය. මෙහි ප්‍රථිපලයක් ලෙස ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ ආයෝජන වාතාවරණය ඉහළ යමින් පවතී. ශ්‍රී ලංකාවේ තීරණාත්මක සන්ධිස්ථානයක් වන ඉදිරි ජනාධිපතිවරණය සඳහා සූදානම් වෙමින් සිටින බැවින්, ඡන්දදායකයින් විසින් ගනු ලබන තේරීම් දේශපාලන පරිසරය හැඩගස්වනු ඇතිවා පමණක් නොව, රටේ ආර්ථික ප්‍රකෘතිය, ව්‍යාපාරික විශ්වාසය සහ විදේශයන් ආකර්ෂණය කර ගැනීමේ හැකියාව කෙරෙහි ද බලපානු ඇත.
2022 දී ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික පසුබෑම.
2022 දී ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකය 8.7% කින් පහළ ගිය අතර එය තිරසාර නොවන මූල්‍ය ප්‍රතිපත්ති, ඉහළ යන ණය සහ ක්ෂය වූ විදේශ සංචිතවල සෘජු ප්‍රතිඵලයකි. මෙම ආර්ථික පසුබෑම සමඟ ආහාර, ඉන්ධන සහ වෛද්‍ය සැපයුම් ඇතුළු අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩවල උග්‍ර හිඟයකට රට මුහුණ දුන්නෙය. හිටපු ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ඉල්ලා අස්වීමත් සමඟ අවසන් වූ මහජන විරෝධතා, වෙනසක් සඳහා වූ මහජනතාවගේ ඉල්ලීම අවධාරනය කළේය.
නව නායකත්වය යටතේ ප්‍රතිසංස්කරණ සහ ජාත්‍යන්තර සහාය.
2022 ජුලි මාසයේ බලයට පත් ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා ආර්ථිකය ස්ථාවර කිරීම සහ විශ්වාසය නැවත ඇති කිරීම ඉලක්ක කරගත් ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ මාලාවක් ක්‍රියාවට නැංවූයේය. බදු ඉහල දැමීම් සහ පාඩු ලබන රාජ්‍ය ව්‍යවසාය (SOEs) පුද්ගලීකරනය ඇතුලු මෙම ප්‍රතිසංස්කරණ, ජාත්‍යන්තර මුල්‍ය අරමුදලෙන් (IMF) ඩොලර් බිලියන 3ක විස්තීරණ අරමුදල් පහසුකමක් (EFF) ලබා ගැනීමෙහිලා ප්‍රධාන සාධකයක් වී ඇත. අයවැය තිරසාරභාවය සාක්ෂාත් කර ගැනීමට සහ අවශ්‍ය ව්‍යුහාත්මක ගැලපීම් ක්‍රියාත්මක කිරීමට ශ්‍රී ලංකාවේ දරන ප්‍රයත්නයන්ට සහාය දැක්වීමට EFF අදහස් කෙරේ. කෙසේ වෙතත්, මෙම ප්‍රතිසංස්කරණවල සාර්ථකත්වය රඳා පවතින්නේ දේශපාලන ස්ථාවරත්වය පවත්වා ගැනීමට සහ විනිවිදභාවය සහ දූෂණ විරෝධී ක්‍රියාමාර්ග සඳහා කැපවීමක් පෙන්නුම් කිරීමට රජයට ඇති හැකියාව මතය.
ජනාධිපතිවරණය: ආර්ථික පුනර්ජීවනයට අවස්ථාවක්
මෙම අභියෝග මධ්‍යයේ ඉදිරි ජනාධිපතිවරණය ශ්‍රී ලංකාවට තිරසාර ආර්ථික ප්‍රකෘතියක් කරා රට මෙහෙයවිය හැකි නායකයකු තෝරා ගැනීමට අවස්ථාවක් ලබා දෙයි. මෑත වසරවලදී ශ්‍රී ලංකාව අත්විඳින ලද සෘජු විදේශ ආයෝජනවල පහත වැටීම ආපසු යථා තත්වයට පත් කිරීම සඳහා ව්‍යාපාර සහ ආයෝජකයින් අතර විශ්වාසය ඇති කළ හැකි නායකයෙකු අවශ්‍ය වනු ඇත. 2021 දී (FDI) ඩොලර් මිලියන 780 ක් වූ අතර එය 2020 දී ඩොලර් මිලියන 687 සිට සුළු වැඩිවීමක් වූ නමුත් අර්ථවත් ආර්ථික සංවර්ධනයක් ඇති කිරීමට අවශ්‍ය මට්ටමට වඩා එය අඩු ය. සංචාරක ව්‍යාපාරය, දේපළ වෙළඳාම්, තොරතුරු තාක්ෂණ සේවා සහ සැහැල්ලු නිෂ්පාදන වැනි ක්ෂේත්‍රවල සෘජු විදේශ ආයෝජන ආකර්ෂණය කර ගැනීමට රජයට ඇති හැකියාව ආර්ථිකය පුනර්ජීවනය කිරීමට උපකාරී වනු ඇත(Foreign Investment).
ශ්‍රී ලංකාවේ උපාය මාර්ගික පිහිටීම.
ප්‍රධාන නැගෙනහිර-බටහිර ඉන්දියන් සාගරයේ නාවික මාර්ග ඔස්සේ ශ්‍රී ලංකාවේ උපායමාර්ගික පිහිටීම සැලකිය යුතු ප්‍රවාහණ වාසි ලබා දෙයි, විශේෂයෙන්ම අසල්වැසි ඉන්දියාවට නොගැලපෙන ගැඹුරු ජල වරායන් සමඟ. කෙසේ වෙතත්, මෙම විභවය බොහෝ දුරට ප්‍රයෝජනයට ගෙන නොමැති අතර, එය අවබෝධ කර ගැනීම සඳහා ආයෝජනයට සහ වර්ධනයට හිතකර පරිසරයක් පෝෂණය කළ හැකි ශක්තිමත් නායකත්වයක් අවශ්‍ය වනු ඇත.
ඉදිරි ගමන.
ඡන්දදායකයින් තෝරා ගන්නා නායකයාට ක්ෂනික ආර්ථික අභියෝගවලට මුහුණ දීම පමණක් නොව දිගුකාලීන සංවර්ධනය සඳහා අඩිතාලම් දැමීමටද හැකියාව තිබිය යුතුය. ව්‍යාපාරික විශ්වාසය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කළ හැකි, සෘජු විදේශ ආයෝජන ආකර්ෂණය කර ගත හැකි සහ තිරසාර ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කළ හැකි රජයක් ශ්‍රී ලංකාවේ අනාගත අභිවෘද්ධිය සඳහා ප්‍රධාන වනු ඇත. මෙම මැතිවරණයේ දී ගනු ලබන තීරණ දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයෙන් ඔබ්බට අනුනාද වන අතර එය ඉදිරි වසර ගණනාව තුළ රටේ ආර්ථික ගමන් මඟට බලපෑම් කරනු ඇත(Foreign Investment).
ආරථිකය ප්‍රකෘතිමත් වීමේ මාවත අභියෝගවලින් පිරී ඇත, නමුත් නිවැරදි නායකත්වය සමඟ, ශ්‍රී ලංකාවට එහි උපාය මාර්ගික වාසි ප්‍රයෝජනයට ගැනීමට වඩා ශක්තිමත්, වඩා ඔරොත්තු දෙන සහ වඩා හොඳ ස්ථානගත වීමේ හැකියාව ඇත. ඉදිරි මැතිවරණය රටට තීරණාත්මක මොහොතක් වන අතර, එය කොන හැරවීමටත්, එහි ජනතාවට ලැබිය යුතු ආර්ථික ස්ථාවරත්වය සහ වර්ධනය ළඟා කර ගත හැකිද යන්න තීරණය කරනු ඇත.
